İŞVERENİN İŞÇİYİ ÜCRETSİZ İZNE ÇIKARMASI

Salgın Hastalık Döneminde İşverenin İşçiyi Ücretsiz İzne Çıkartması Veya Ücretsiz İzne Zorlaması

Bilindiği üzere tüm dünyayı etkisi altına alan Koronavirüs ya da diğer adıyla Covid-19’un yıkıcı etkilerinden iş hayatı da fazlaca etkilenmiştir. Dünya Sağlık Örgütü’nün de salgın hastalık olarak tanımladığı Covid-19 sebebiyle birçok iş yerinde hali hazırda yapılan işler durma noktasına gelmiş ya da iş yerleri kapanmıştır. Salgın hastalık sebebiyle hem işveren hem de işçi mağdur olmuştur. Bu mağduriyetin giderilmesi için işverenlerin başvurduğu tedbirlerin başında ise işçinin ücretsiz izne çıkartılması gelmektedir.

4857 Sayılı İş Kanunu’nda belirli haller dışında ücretsiz izni düzenleyen açık bir hüküm bulunmamaktadır. Ancak gerek öğretiden gerekse yerleşik Yargıtay uygulamalarından açıkça anlaşılan bir şey vardır ki, o da işverenin işçiyi ücretsiz izne zorlayamayacağıdır. İşveren, her ne olursa olsun işçiyi ücretsiz izne zorlayamaz, işveren ancak ücretsiz izne çıkartmak istediği işçinin de rızasını alarak ve ücretsiz izne çıkardığını yazılı olarak beyan ederek işçiyi ücretsiz izne çıkartabilir. Şayet işçi, ücretsiz izin talep eden tarafsa bu durumda ücretsiz izin istediğini işverene yazılı olarak bildirmeli ve işverenin bu ücretsiz izin talebine rıza göstermesi gerekmektedir.

Özetle, hali hazırda içinde bulunduğumuz bu salgın hastalık durumunda, işverenin işçiyi, işçinin rızası olmadan ücretsiz izne çıkartması hukuka aykırı olacaktır. Salgın hastalık döneminde, işverenin işçiyi ücretsiz izne çıkartması ancak işçinin de rızasını alarak olabilecektir. Eğer bu dönemde işçi ücretsiz izne çıkmayı kendisi istiyorsa bu talebini işverene yazılı olarak bildirmesi ve işverenin rıza göstermesi gerekmektedir. Salgın hastalık dönemi bahane edilerek, rızasız şekilde ücretsiz izin verilmesi hukuka aykırıdır. Ayrıca önemle belirtmek gerekir ki, ücretsiz iznin kullanıldığı dönemde işçiye çalışmadığı günün ücreti ödenmez, ücretsiz izinli gün için SGK prim ödemesi yapılmaz ve bu günler için eksik gün bildirimi yapılır, işçi 10 gün daha sağlık hizmetlerinden faydalanabilir, işçi ücretsiz izin günlerinde başka bir iş yerinde çalışamaz ve kullanılan bu ücretsiz izin işçinin kıdeminden düşülür.

İçinde bulunduğumuz salgın hastalık durumunda olduğu gibi işçinin iş görme edimini geçici ve kusursuz olarak yerine getiremediği durumlarda yani zorlayıcı sebeplerin ortaya çıkması durumunda iş sözleşmesi askıya alınır. İş sözleşmesinin askıda olduğu süreçte işçi, ücretli ya da ücretsiz izne çıkarılamaz.